Pozew o ochronę dóbr osobistych to rodzaj pozwu cywilnego, który służy do ochrony dóbr osobistych człowieka. Do dóbr osobistych zalicza się:

• cześć,
• godność,
• dobre imię,
• prywatność,
• wolność wypowiedzi,
• wolność sumienia,
• wolność religijną,
• wolność osobistą,
• wolność prowadzenia działalności gospodarczej,
• wolność wyboru miejsca zamieszkania.

Pozew o ochronę dóbr osobistych może być złożony przez osobę, której dobra osobiste zostały naruszone. Naruszeniem może być zarówno działanie, jak i zaniechanie.

W pozwie o ochronę dóbr osobistych powód może żądać:

• zaniechania naruszeń,
• usunięcia skutków naruszeń,
• przeprosin,
• zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
• wydania orzeczenia zasądzającego na rzecz osoby uprawnionej odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

O tym, czy pozew o ochronę dóbr osobistych zostanie uwzględniony, decyduje sąd. Sąd może uwzględnić pozew, jeśli stwierdzi, że doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda.

Przykładami naruszeń dóbr osobistych, które mogą być przedmiotem pozwu o ochronę dóbr osobistych, są:

• zniesławienie,
• pomówienie,
• naruszenie prywatności,
• naruszenie wizerunku,
• naruszenie dobrego imienia,
• naruszenie dóbr osobistych w związku z działalnością gospodarczą.

Pozew o ochronę dóbr osobistych powinien zostać złożony do sądu okręgowego.

Orzecznictwo

Orzecznictwo w sprawach o ochronę dóbr osobistych jest dynamiczne i podlega ciągłym zmianom. W ostatnich latach sądy coraz częściej uwzględniają pozwy o ochronę dóbr osobistych, szczególnie w sprawach dotyczących naruszenia prywatności i wizerunku.

W orzecznictwie sądów można wyróżnić kilka kluczowych kwestii dotyczących ochrony dóbr osobistych:

• Kryterium bezprawności. Naruszenie dóbr osobistych musi być bezprawne. Oznacza to, że nie może być uzasadnione interesem publicznym lub interesem prywatnym osoby, która naruszyła dobra osobiste.
• Kryterium subiektywne. Naruszenie dóbr osobistych musi być subiektywnie odczuwalne przez osobę, której dobra osobiste zostały naruszone. Oznacza to, że osoba ta musi rzeczywiście odczuwać krzywdę lub naruszenie swojego dobra osobistego.
• Kryterium obiektywne. Naruszenie dóbr osobistych musi być obiektywnie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami. Oznacza to, że zachowanie naruszające dobra osobiste musi być powszechnie uważane za niewłaściwe.

W ostatnich latach sądy coraz częściej podkreślają, że ochrona dóbr osobistych jest ważna dla ochrony godności człowieka i jego poczucia bezpieczeństwa. Sądy również częściej uwzględniają pozwy o ochronę dóbr osobistych w sprawach dotyczących naruszenia prywatności i wizerunku.

Przykładem orzeczenia w sprawie o ochronę dóbr osobistych jest wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2022 roku, w którym sąd stwierdził, że publikacja wizerunku osoby bez jej zgody może stanowić naruszenie jej dóbr osobistych.

W wyroku tym Sąd Najwyższy podkreślił, że wizerunek jest dobrem osobistym, które podlega ochronie na podstawie art. 23 k.c. Sąd stwierdził również, że publikacja wizerunku osoby bez jej zgody może naruszać jej dobra osobiste, nawet jeśli nie jest to działanie bezprawne.

Orzecznictwo sądów w sprawach o ochronę dóbr osobistych jest istotne dla ochrony godności i praw człowieka. Dzięki temu orzecznictwu osoby, których dobra osobiste zostały naruszone, mogą dochodzić swoich praw w sądzie.